Programy lekowe i udział w nich farmaceuty klinicznego

Programy lekowe stanowią istotny element opieki zdrowotnej, zapewniając dostęp do innowacyjnych terapii dla pacjentów cierpiących na poważne choroby. Są to specjalnie zaprojektowane programy, które umożliwiają leczenie za pomocą kosztownych i nowatorskich substancji czynnych, niewprowadzonych dotychczas do standardowych świadczeń gwarantowanych przez system opieki zdrowotnej.
Programy Lekowe

Programy Lekowe jako Innowacyjne Świadczenie Gwarantowane

Idea programów lekowych polega na zapewnieniu pacjentom dostępu do skutecznych terapii, które są wyjątkowo kosztowne i często nieodpłatnie niedostępne w ramach innych form leczenia. Są one skierowane do ściśle zdefiniowanych grup pacjentów cierpiących na choroby zarówno nieonkologiczne, jak i onkologiczne. Przesłanką do włączenia pacjenta do programu jest spełnienie ściśle określonych kryteriów kwalifikacyjnych. W ramach programów lekowych, pacjenci mają szansę na otrzymanie terapii bezpłatnie. To ogromna ulga dla osób dotkniętych ciężkimi chorobami oraz dla ich rodzin. Wszystko dlatego, że terapie innowacyjne mogą być związane z wysokimi kosztami, które często są poza zasięgiem finansowym pacjentów.

Czytaj także: Programy lekowe jako mechanizm regulacji dostępu do innowacyjnych regulacji w Polsce

Programy lekowe- jak wygląda kwalifikacja pacjenta?

Programy lekowe są związane z procesem refundacji przez system opieki zdrowotnej, co oznacza, że państwo bierze na siebie koszty związane z leczeniem tych pacjentów. Decyzję o kwalifikacji pacjenta do programu podejmuje lekarz na podstawie precyzyjnych kryteriów i dostępnych informacji na temat stanu zdrowia pacjenta. Wnioski o udział w programach lekowych składane są przez lekarzy prowadzących leczenie, a sam proces leczenia jest ściśle monitorowany pod kątem skuteczności i ewentualnych efektów ubocznych. To zabezpiecza pacjentów przed niepożądanymi skutkami terapii oraz pozwala na dostosowywanie schematu leczenia w miarę potrzeb.

Aby wdrożyć programy lekowe, istnieje możliwość nawiązania współpracy między placówkami medycznymi, a aptekami szpitalnymi. Apteki szpitalne pełnią kluczową rolę w realizacji tych programów. Zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 r. Prawo Farmaceutyczne, apteki szpitalne mają prawo zaopatrywać pacjentów w leki, które są częścią konkretnego programu lekowego. Dzięki temu pacjenci mają pewność, że otrzymują odpowiednią terapię zgodnie z zaleceniami lekarza.

W skrócie- programy lekowe to kluczowy element opieki zdrowotnej, umożliwiający pacjentom dostęp do innowacyjnych i kosztownych terapii. Wspierane przez apteki szpitalne oraz system refundacji, mają na celu poprawę jakości życia pacjentów i zwalczanie poważnych chorób, które dotykają społeczeństwo.

Czytaj także: Programy lekowe i chemioterapia w dobie pandemii koronawirusa

Rola Farmaceuty Klinicznego w Programach Lekowych

W ramach programów lekowych, udział farmaceuty klinicznego w opiece nad pacjentem przynosi liczne korzyści, zarówno dla pacjenta, jak i dla całego procesu leczenia. Farmaceuta kliniczny pełni kluczową rolę w zapewnianiu bezpiecznej, skutecznej i spersonalizowanej terapii. Jego zaangażowanie obejmuje szeroki zakres działań, które istotnie przyczyniają się do poprawy jakości opieki medycznej.

Farmaceuta kliniczny w programach lekowych ma za zadanie monitorować i optymalizować terapię pacjenta. Jego rola obejmuje:

  1. Ocenę interakcji lekowych: Farmaceuta kliniczny analizuje dostarczoną przez lekarza listę leków pacjenta wraz z lekami przyniesionymi przez chorego objętego programem. Identyfikuje potencjalne interakcje lekowe, które mogą być niebezpieczne lub wpłynąć na skuteczność terapii. Dzięki temu można uniknąć niepożądanych skutków i poprawić skuteczność leczenia.
  2. Kontrolę sposobu zażywania leków: Farmaceuta kliniczny sprawdza compliance pacjenta tj. przestrzeganie zaleceń lekarskich. To istotne, aby pacjent miał większą motywację do przestrzegania zaleceń terapeutycznych, co ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia optymalnych wyników.
  3. Monitorowanie działań niepożądanych: Farmaceuta kliniczny nadzoruje pacjenta pod kątem potencjalnych działań niepożądanych wynikających z przyjmowania leków. Jeśli pojawią się niepożądane skutki, farmaceuta może szybko zareagować konsultując się z lekarzem.
  4. Konsultacje i edukację pacjenta: Farmaceuta kliniczny pełni rolę doradcy dla pacjenta, wyjaśniając działanie leków, potencjalne skutki uboczne oraz znaczenie przestrzegania zaleceń. Dzięki edukacji, pacjent jest bardziej świadomy swojej terapii i ma większe zaufanie do procesu leczenia.
  5. Współpracę z zespołem medycznym: Farmaceuta kliniczny działa w zespole z lekarzami, pielęgniarkami i innymi specjalistami, dzięki czemu zapewniona jest pełna i zintegrowana opieka nad pacjentem.

 

Kraje zachodnie wzorem do naśladowania

W krajach zachodnich, obecność farmaceuty klinicznego w opiece nad pacjentem jest standardem. Jego kompetencje w dziedzinie farmakoterapii, interakcji lekowych i farmakodynamiki są niezastąpione w zapewnianiu kompleksowej terapii. Dzięki temu pacjenci mają pewność, że ich leczenie jest monitorowane na każdym etapie, co minimalizuje ryzyko niepożądanych skutków i poprawia skuteczność terapii.

Podsumowując, udział farmaceuty klinicznego w programach lekowych przynosi wyraźne korzyści dla pacjentów, zapewniając bezpieczną, spersonalizowaną i skuteczną terapię. Jego rola jest nieodzowna w procesie opieki zdrowotnej, a obecność farmaceuty w zespole terapeutycznym jest standardem, który przyczynia się do poprawy jakości opieki medycznej.

W kolejnych częściach artykułów będziemy przybliżać wybrane programy lekowe oraz udział w nich farmaceuty klinicznego z apteki szpitalnej.

mgr farm. Zofia Zarzycka

Bibiliografia:

  1. https://www.gov.pl/web/zdrowie/programy-lekowe
  2. http://nfz-warszawa.pl/dla-swiadczeniodawcow/programy-lekowe/
  3. Ustawa z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne
logo